اثر گرادیان تنش خشکی بر صفات زراعی نمونه های کلکسیون هسته نخود تیپ کابلی

نویسندگان

معصومه پوراسماعیل

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر مهدی اکبری

موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی شاهین واعظی

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر شکیبا شاهمرادی

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

چکیده

نخود یکی از حبوبات مهم دیم در نواحی غرب آسیا و شمال آفریقا می باشد. تنش خشکی خصوصا خشکی انتهای فصل، مهم ترین عامل کاهش عملکرد نخود در این نواحی شناخته شده است. از این رو توجه به تنوع ژنتیکی ژرم پلاسم نخود به منظور افزایش احتمال انتخاب ژنوتیپ های متحمل و درک روابط بین صفات مرتبط با تحمل خشکی، ضروری به نظر می رسد. با این هدف، عکس العمل 103 نمونه کلکسیون هسته نخود کابلی همراه با سه رقم جم، آرمان و هاشم در قالب طرح کرت های حجیم (آگمنت) در سال زراعی 85-86 در مزرعه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در کرج، در معرض چهار شرایط آبی مطلوب (t1)، کم (t2)، متوسط (t3) و محدود (t4) با استفاده از سیستم آبیاری بارانی تک شاخه ای مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج مربوط به ارزیابی صفات زراعی، فنولوژیکی و مورفولوژیکی نشان داد که بین ژنوتیپ های نخود از نظر صفات تعداد شاخه های فرعی، وزن بوته، تعداد دانه در بوته، شاخص برداشت، وزن صد دانه و عملکرد بذر تک بوته، در تیمارهای مورد بررسی تنوع قابل ملاحظه ای وجود داشت. در کلیه تیمارها، صفت عملکرد تک بوته بیشترین ضریب تغییرات فنوتیپی را دارا بود. برآورد شاخص های مقاومت و حساسیت به تنش در سطوح مختلف تیماری نیز نشان داد که بین ژنوتیپ ها تنوع وجود داشت. تحلیل همبستگی بین عملکرد در شرایط مطلوب و عملکرد در تیمارهای آبیاری با شاخص های تحمل نشان داد که شاخص های sti وgmp مناسب ترین شاخص ها برای غربال ژنوتیپ های نخود در کلیه تیمارهای آبیاری بودند. ترسیم نمودار چند متغیره بای پلات گابریل و بررسی نمونه های واقع در مجاورت بردارهای مربوط به شاخص های تحمل به خشکی و مقایسه نتایج آن با نمودار سه بعدی نشان داد که ژنوتیپ های 67،68 و 74 در تیمار 3t و ژنوتیپ های 45، 47، 105 و110 در تیمار 4t متحمل ترین ژنوتیپ ها بودند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اثر گرادیان تنش خشکی بر صفات زراعی نمونه‌های کلکسیون هسته نخود تیپ کابلی

نخود یکی از حبوبات مهم دیم در نواحی غرب آسیا و شمال آفریقا می باشد. تنش خشکی خصوصا خشکی انتهای فصل، مهم ترین عامل کاهش عملکرد نخود در این نواحی شناخته شده است. از این رو توجه به تنوع ژنتیکی ژرم پلاسم نخود به منظور افزایش احتمال انتخاب ژنوتیپ‌های متحمل و درک روابط بین صفات مرتبط با تحمل خشکی، ضروری به نظر می‌رسد. با این هدف، عکس‌العمل 103 نمونه کلکسیون هسته نخود کابلی همراه با سه رقم جم، آرمان و...

متن کامل

غربال‌گری ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی در کلکسیون هسته نخود تیپ کابلی

این بررسی روی سیصد ژنوتیپ نخود تیپ کابلی که در کلکسیون هسته بانک ژن گیاهی ملی ایران به عنوان ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی انتهای فصل گروه‌بندی شده‌اند انجام شد. ژنوتیپ‌ها در قالب طرح آگمنت در دو شرایط تیماری شاهد (کشت آبی با اعمال دو آبیاری در مرحله گلدهی و پر شدن غلاف) و تنش (کشت دیم) در دو سال زراعی متوالی (93-1391) در نیشابور کاشته شدند. برآورد شاخص‌های مقاومت و حساسیت به تنش نشان داد که بین ژنو...

متن کامل

ارزیابی مقاومت به تنش خشکی در ژنوتیپ های نخود کابلی

برای بررسی واکنش ژنوتیپ های مختلف نخود نسبت به تنش خشکی و تعیین ژنوتیپ های مقاوم به خشکی، این آزمایش با 18 ژنوتیپ نخود کابلی به همراه دو شاهد حساس به خشکی (9ILC3279) و شاهد محلی جم (جمعا 20 ژنوتیپ) در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط آبی و دیم در سال زراعی 81-80 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه اجرا شد. برای ارزیابی ژنوتیپ ها ی نخود نسبت به تنش خشکی از شاخص های حس...

متن کامل

تنوع ژنتیکی نخود زراعی تیپ کابلی (Cicer arietinum L.) ایران بر اساس صفات زراعی و نشانگر RAPD

  در مطالعه حاضر 105توده نخود کابلی دریافت شده از بانک ژن گیاهی ملی ایران به همراه پنج رقم شاهد (آرمان، جم، هاشم، بیونیج و ILC-482 ) در قالب طرح آگمنت در سال‌های زراعی 1385 و 1386 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه کاشته شدند . تجزیه واریانس صفات اندازه‌گیری شده نشان داد که عملکرد بوته، تعداد شاخه‌های اولیه و شاخص برداشت به ترتیب با 89/22‌، 2/22 و 49/19 درصد بیشترین تغییرات...

متن کامل

ارزیابی تحمل به خشکی در ژنوتیپ‌های نخود تیپ کابلی

  به منظور ارزیابی مقاومت به خشکی و شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل، 62 ژنوتیپ نخود کابلی به همراه دو رقم شاهد جم و کوروش با استفاده از شاخص‌های تحمل به تنش آزمایشی در قالب طرح لاتیس ساده (8×8) در دو شرایط تنش و بدون تنش در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران اجرا شد. شاخص‌های MP ، GMP ، HARM و STI که بیشترین همبستگی معنی‌دار را با عملکرد در شرایط بدون تنش و تنش داشتند، به عنوان ش...

متن کامل

گروه‎بندی شاخص‎های تحمل و واکنش نژادگان‌های نخود تیپ کابلی و دسی نسبت به تنش خشکی

در این بررسی واکنش 64 نژادگان (ژنوتیپ) نخود به تنش خشکی در ایستگاه تحقیقاتی دیم کوهین (دانشگاه تهران) با آزمایشی در قالب طرح لاتیس ساده 8×8 در دو شرایط تنش و بدون تنش ارزیابی شدند. بر پایۀ نتایج به‌دست‌آمده از نظر شاخص‎های واکنش خشکی MP، GMP، HARM، STI، YI، K1STI و K2STI نژادگان شمارۀ 51، از لحاظ شاخص‌های SSI، YSI، YR و RDI، نژادگان شمارۀ 18، از نظر شاخص‌های TOL، ATI، SSPI و DRI نژادگان شمارۀ 1...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
علوم زراعی ایران

جلد ۱۱، شماره ۴، صفحات ۳۰۷-۳۲۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023